Blog
Het is een schandaal!
Het uitleven van verontwaardiging met gekanker is verleidelijk. Het benoemen ervan in plaats van het uitleven brengt informatie en realiteit in team en organisatie. Hoe werkt dat?
“Zoals directieleden met ons omgaan: ze tonen geen enkel respect en ze doen uitsluitend wat ze zelf willen. Die e-mail alleen al, waarin ons wordt verteld dat de hele inkoop uitbesteed wordt. Je vraagt je toch af in wat voor wereld die mensen leven. Krijgen we de pennen en potloden die een ander bedrijf kwijt wil. Jarenlange ervaring met inkoop en een heel relatienetwerk met leveranciers in de sloot gegooid. Het is een schandaal”.
Voor dit soort ‘boze’ monologen, vaak ook dialogen, hebben we in het Nederlands geen goede benaming. Het is verwant met klagen, maar het Nederlandse woord …
Het team onderzoekt de onderlinge samenwerking en de spanning loopt op. Een van de teamleden geeft aan dat ze niets meer ziet in het onderzoek en dat ze er mee wil stoppen. Als reactie daarop wordt één teamlid boos, één teamlid probeert te sussen en twee teamleden trekken zich (geestelijk) terug. De SCT® coach geeft aan dat de aankondiging te willen stoppen een trigger vormt voor vier teamleden om in een – voor ieder verschillende – ‘overlevingsrol’ te schieten. ‘Overlevingsrollen’ zijn hardnekkige gedragspatronen (als reactie op triggers) die ooit functioneel waren, maar inmiddels meer dwarszitten dan helpen. Het zijn vrienden uit je jeugd, die je ontgroeid bent, maar die je blijven bezoeken.
Overlevingsrol zit functionele rol in de weg
Een overlevingsrol heeft de neiging het ‘stuur’ van je over te nemen, als een oude vriend die wel weet wat goed voor je is, gebaseerd op vroeger tijden. Daardoor vertoon je …
‘Dit project zal wel vastlopen’
Tijdens een vergadering van het MT in een ziekenhuis, bleek de HR-directeur veel bezwaren te hebben tegen een project over flexwerk dat door het bestuur tot speerpunt van het beleid was gemaakt. Haar argumenten waren zeker de moeite waard om te onderzoeken, maar het leek alsof er meer achter zat dan alleen een afweging van risico’s. Toen wij daarover doorvroegen, bleek zij een negatieve voorspelling te hebben over het project: ‘het zal wel vastlopen’.
In ons werk als teamcoaches zijn wij alert op negatieve voorspellingen, omdat deze onder de oppervlakte veel voorkomen en tot vernauwing van het denken leiden. Onze geest zit zo in elkaar dat we een negatieve voorspelling niet als een relatieve waarschijnlijkheid behandelen (70% kans bijvoorbeeld), maar er onbewust als een zekerheid mee omgaan. Dit maakt ons gespannen en verlamt het helder …
SCT® en Systems-Centered® zijn geregistreerde handelsmerken van het Systems-Centered Training and Research Institute, Inc., een non-profit organisatie. SAVI® en SAVIGrid® zijn geregistreerde handelsmerken van Claudia Byram & Frances Carter.
© 2020 Licht op de Zaak